ต้นเหตุของจิตเพี้ยน
ตอนโกหกเอาตัวรอด
ตอนพยายามแก้ตัวน้ำขุ่นๆ
ตอนแกล้งพูดไม่รู้เรื่องเพื่อเอาชนะ
เป็นต้นเหตุของ ‘จิตเพี้ยน’ ที่ชัดที่สุด
กล่าวคือ คุณยังพอมีสติ
รู้ทั้งรู้ว่าอะไรเป็นอะไร
แต่ก็เลือกที่จะทำเป็นไม่รู้
ใช้กำลังกาย กำลังสมอง
กดความรู้ตามจริง
หลอกตัวเอง หลอกคนอื่น
ด้วยความหวังเฉพาะหน้า
เมื่อไม่สนความจริง
สนแต่สิ่งที่อยากได้
จะมีความเอาแต่ใจ เอาแต่อารมณ์
ก่อตัวขึ้นทีละครั้ง ทีละหน
แรงบ้าง แผ่วบ้าง
ตามระดับความจงใจดัดแปลงความจริง
เหตุผลและข้อเท็จจริงต่างๆ
แผ่วเลือนจากใจไปเรื่อยๆ
กระทั่งบางคนไปถึงจุดหนึ่งของชีวิต
ที่รู้สึกเหมือนถูกห่อหุ้มด้วยม่านหมอก
ไม่สามารถเห็นอะไรไกลเกินกำแพงอารมณ์
คือ จะเห็นอะไรจริงได้
ก็ต่อเมื่อความจริงนั้นสนองอารมณ์ตัวเองได้
แต่เมื่อใดความจริงตรงหน้า
ไม่อาจสมอารมณ์ ไม่อาจได้ดังใจ
ภาพความจริงทั้งหมดจะเลือนหาย
กลายเป็นสิ่งที่อยู่นอกกำแพง
ถูกกำแพงอารมณ์บดบังไม่ให้เห็นในทันที
เมื่อสมองเข้าโหมดการทำงานแบบเห็นเพี้ยน
ก็จะเป็นพวกพูดโพล่งตามอารมณ์
หรือพูดอะไรแปลกๆ แบบที่คนอื่นงงว่า
เมื่อกี๊พูดรู้เรื่องเหมือนคนปกติอยู่ดีๆ
ทำไมตอนนี้พูดเพี้ยนแบบคนบ้าไปได้
และไม่ใช่เพี้ยนแบบทีเล่นทีจริง
แต่เพี้ยนแบบเอาจริง
ทึกทักไปเองทั้งเพ
เหลือเชื่อว่าคิดไปไกลได้ขนาดนั้น
ซึ่งวาระนั้นแหละ
เป็นช่วงสาธิต ‘จิตเพี้ยน’ ได้ดีที่สุด
คนอื่นเห็น แต่ตัวเองไม่เห็น
เพราะหลอกตัวเอง
ปิดบังความจริงตัวเองมิดแล้ว
พระพุทธเจ้าจึงทรงชี้ให้เห็นว่า
โดยธรรมชาติของจิต
ที่จะอยู่ได้เป็นปกติ
ไม่มีความเดือดร้อน และพร้อมจะไปดี
ต้องเป็นจิตที่ไม่ดัดความจริงให้เพี้ยน
ซึ่งจุดเริ่มต้นก็ได้แก่การตั้งใจจริง
ที่จะเอาความจริงมาพูด
อย่าพูดทั้งรู้ว่าไม่จริง
แล้วสติรู้ตามจริงจะยังคงติดอยู่กับตัวต่อไป!
ดังตฤณ
เมษายน ๖๒