ดังตฤณวิสัชนา ฉบับเปิดกรุ - ฉบับที่ ๑๗๔

สมัยที่พระพุทธองค์ยังทรงพระชนม์
ถ้ามีโอกาสเทศน์เฉพาะบุคคล
ท่านจะเลือกข้อธรรมที่เร่งรัดไปสู่การเห็นกายใจเป็นไตรลักษณ์
มากกว่าที่จะบรรยายหรือสร้างศรัทธาเกี่ยวกับมรรคผลนิพพาน
อาจมีพูดถึงมรรคผลนิพพานบ้างในแง่ของสัจจะ ว่าเมื่อกำจัดเชื้อแห่งทุกข์ได้แล้ว
ผลก็คือความสงบเย็นอันเป็นบรมสุข ทั้งที่กำลังครองขันธ์อยู่ และเมื่อหมดขันธ์แล้ว

ศรัทธาเกี่ยวกับมรรคผลนิพพานจะเกิดขึ้นได้
เมื่อเราย้ำความเข้าใจเรื่องทุกข์และการดับทุกข์
เห็นทุกข์ทั้งในแง่ที่เป็นทุกขเวทนา
เห็นทุกข์ทั้งในแง่ที่สรรพสิ่งทนดำรงอยู่ในสภาวะใดๆไม่ได้เองอยู่แล้ว จะอยากหรือไม่อยากก็ตาม
เห็นทุกข์ทั้งในแง่ของความเกิด แก่ เจ็บ ตายอย่างไม่รู้อิโหน่อิเหน่ ไม่รู้ว่ากรรมซัดพาไป
ไม่รู้ว่าทำกรรมอย่างไรแล้วได้ผลท่าไหน ฯลฯ
และเห็นว่าความดับทุกข์คือการไม่มีเชื้อแห่งทุกข์อยู่ในใจ
ไม่มีเชื้อแห่งภพอันกระทำจิตให้จิตเสวยทุกขเวทนาแห่งความเป็นภพ
ทั้งในแง่ของภพโดยความเป็นขันธ์ปัจจุบัน และโดยความไม่ต้องครองขันธ์อีก

เมื่อทำในส่วนของ "ความเห็น" หรือ "ความเข้าใจ" สมบูรณ์แล้ว
ก็ต้องค่อยๆทำในส่วนของ "ความประจักษ์"
อันได้แก่การปฏิบัติธรรมภาวนาตามหลักมรรค ๘ สติปัฏฐาน ๔
ซึ่งเห็นได้ชัดว่าพระพุทธองค์เริ่มสอนตั้งแต่ขั้นพื้นฐานสำหรับคนทั่วไป
เมื่อได้ผลเป็นความดับทุกข์อันเกิดแต่การเลิกตระหนี่ การไม่ละเมิดศีล
ตลอดจนการเจริญภาวนาจนลิ้มรสความวิเวก
แล้วขยับขึ้นไปลิ้มรสความแหนงหน่ายคลายความยินดีแม้ในกายใจตนเอง
ก็จะเห็นว่ายังไม่ต้องได้มรรคผล ก็เหมือนขยับเข้าใกล้มรรคผลไปเรื่อย
แบบคนที่เห็นยอดเขา ไม่เคยไปอยู่บนยอดเขา แต่ก็มีศรัทธา
รู้ว่ามีคนเคยขึ้นไปถึง มีวิธีไต่ไปให้ถึง และตนเองกำลังไต่สูงขึ้นไปเป็นลำดับครับ

ที่มา http://www.larndham.net/cgi-bin/kratoo.pl/003060.htm?1#1