ดังตฤณวิสัชชนา ฉบับเปิดกรุ - ฉบับที่ ๔๔๗

 ดังตฤณวิสัชนา ฉบับเปิดกรุ ฉบับที่ ๔๔๗

มกราคม ๒๕๖๗

เมื่อหลับตาทำสมาธิแล้วรู้สึกอึดอัด ควรแก้ไขอย่างไร

ถาม – เมื่อดิฉันหลับตาทำสมาธิ พบว่าแม้ปลือกตาปิด
แต่ความรู้สึกเหมือนว่าตายังคงเปิด ยังมองเห็นอยู่
พอเพ่งไปในอากาศมืดๆ ก็รู้สึกอึดอัด ทั้งที่ความรู้สึกจับกับลมหายใจ
แบบนี้ควรแก้ไขอย่างไรคะ

ตอบ - ไม่ใช่ควรแก้ไขอย่างไร อันนี้ควรรู้
ควรทำความเข้าใจว่าจิตของเราเป็นสมาธิแล้ว
ที่มันเหมือนกับยังเปิดตาอยู่
เพราะจิตมันเริ่มไม่ปรุงแต่งเป็นฟุ้งซ่าน มันเริ่มว่าง
แต่ถ้าเรามามีความกังวล ความคิดมันก็กลับมาครอบงำจิตอีก
ที่ถูกก็คือว่าถ้าเราเปลือกตาปิด แต่ความรู้สึกเหมือนยังตาเปิด
ให้ทำความเข้าใจว่าจิตมันเริ่มว่างจากความฟุ้งซ่าน
และจิตที่เริ่มว่างจากความฟุ้งซ่าน มันเปิดออกไปได้แบบสบายๆ
เหมือนกับเห็นสิ่งที่อยู่ตรงหน้า คือสามารถสัมผัสพื้นที่ว่างด้านหน้าได้

อย่างนี้นะ เราก็อาจจะลองเหมือนกับเงี่ยหู
เงี่ยหูฟังความเงียบ ทางซ้ายทางขวา
คุณก็จะพบว่าด้วยอาการเงี่ยหูเพียงเท่านั้น
พื้นที่ว่างทางด้านขวาด้านซ้ายมันก็ปรากฏอีก
เราจะเหมือนกับคราวนี้มีดวงตาแบบที่ไม่ได้มองออกตรงๆ อย่างเดียว
แต่เป็นดวงตาที่สามารถมองไปข้างหน้า แล้วก็รับรู้ไปทางด้านข้างได้ด้วย

เนี่ยเป็นการฝึกแผ่เมตตาชนิดหนึ่ง ถ้าเราแค่ตั้งไว้ในใจว่า
ด้วยความสามารถที่จิตมันแผ่ออกไปด้านหน้าแล้วก็ด้านข้างได้
เราจะให้ความสุขที่มันออกมาจากตัวตั้งตรงนี้ จากกลางใจเนี่ย
มันแผ่ออกไปเท่าที่เราสามารถรู้สึกถึงพื้นที่ว่างด้านหน้าและด้านข้างได้
เพียงเท่านั้นมันก็กลายเป็นสมาธิแบบแผ่เมตตาไปแล้ว

ก็พูดง่ายๆ ถ้ามีความเข้าใจ เราสามารถต่อยอดจากทุกภาวะ
ทุกปรากฏการณ์ทางจิต ณ ขณะนั่งสมาธิได้เสมอ
แต่ถ้าไม่เข้าใจ บางทีมันมีความระแวง มันมีความพะวง
มันมีความรู้สึกว่าอันนี้ไม่ดี อันนี้ไม่ใช่เกิดขึ้นมา
แล้วเสร็จแล้ว ดักจิตได้ให้มันติดกับ
อย่างพอเพ่งไปในอากาศมืดๆ แล้วรู้สึกอึดอัด
ที่อึดอัดเพราะว่าเราไปจับความมืด

แต่ถ้าหากว่าเรารู้สึกว่าสามารถมองฝ่าความมืดออกไป เห็นพื้นที่ว่างได้
แล้วใส่ใจความเบาภายใน ให้เกิดกระแสสุขที่มันแผ่ออกไป
เท่ากับที่ใจสัมผัสพื้นที่รอบพื้นที่ว่างรอบด้าน
ความมืดจะหายไปกลายเป็นความสว่างขึ้นมาแทน
แล้วพอสว่างโร่ขึ้นมา มันจะรู้สึกว่าแสนสุขแสนสบาย
เราก็พิจารณาความแสนสุขแสนสบาย
โดยความเป็นของไม่เที่ยงในลำดับต่อไป