ดังตฤณวิสัชชนา ฉบับเปิดกรุ - ฉบับที่ ๔๔๐

 ดังตฤณวิสัชนา ฉบับเปิดกรุ ฉบับที่ ๔๔๐

ตุลาคม ๒๔๖๖

สิ่งใดเป็นเครื่องวัดว่าทำสมาธิได้ดี

ถาม – สองปีกว่าที่ผ่านมาดิฉันได้รักษาศีล ๕
นั่งสมาธิอย่างน้อยวันละ ๑๕ นาที และดูกายใจระหว่างวัน
อยากขอคำชี้แนะว่าควรทำอะไรเพิ่มเติมหรือไม่ เพื่อความก้าวหน้าทางธรรมค่ะ

ตอบ - อันนี้ขอเพิ่มเติมตรงนี้เลย
ว่าถ้ารักษาศีลห้ามาจริงๆ นะครับ
แต่ละครั้งก่อนจะภาวนา เพื่อที่จะให้จิตคล้อยลงสู่ความเป็นสมาธิ
ง่ายที่สุดเลย เอาแบบที่หลวงพ่อพุธ (หลวงพ่อพุธ ฐานิโย) เคยสอนผมนะ
ท่านให้สำรวจว่าจิตที่สะอาดจากศีลเป็นข้อๆ
วันนี้ไม่ได้ฆ่าสัตว์ วันนี้ไม่ได้ลักทรัพย์
วันนี้ไม่ได้ผิดลูกเขาเมียใคร หรือสามีใคร
แล้วก็ไม่ได้โกหกมดเท็จ ไม่ได้กล่าวคำหยาบ
แต่ละข้อๆ พอสำรวจไปแล้ว มันมีความรู้สึกอย่างไร
เบาๆ เบา แล้วมีความสะอาดปรากฏกับจิตไหม
พอมาถึงข้อสุดท้าย เรากินเหล้าเมายา เราเสพยาหรือเปล่า
ไม่ได้ทำอะไรสักข้อหนึ่งเนี่ยนะ
ใจมันจะมีความรู้สึกประสบความสำเร็จในการรักษาศีล
ประสบความสำเร็จในการทำให้จิตห่างไกลจากความสกปรก

นี่ตัวนี้เนี่ยนะสำคัญเลย
ถ้าใครรักษาศีลนะครับ สังเกตจิตตัวเอง
ก่อนที่จะทำสมาธิหรือว่าก่อนที่จะสวดมนต์ ก่อนที่จะเจริญสติ
มันจะมีความรู้สึกสะอาด สว่าง โล่ง โล่งจากอุปสรรคเกิดขึ้น
ปรากฏให้รู้ได้ด้วยใจตัวเองทันที

ทีนี้ก็บอกว่า "นั่งสมาธิทุกวัน อย่างน้อย ๑๕ นาที ดูกายใจระหว่างวัน"
แล้วก็ถามว่า "อันนี้มีอะไรเพิ่มเติมไหม"
เพิ่มเติมคือสิบห้านาทีเนี่ยมันไม่ได้เป็นเครื่องวัดนะ
ว่าเราทำมาดีแล้วหรือยัง เราทำมาถูกต้องแล้วหรือยัง
หลายคนนะครับเอากรอบจำกัดของเวลาเป็นตัวตั้ง
บอกว่าต้องสิบห้านาทีเท่านั้น หรือครึ่งชั่วโมง
หรือทำได้หลายชั่วโมงแปลว่าเก่ง อะไรแบบนี้เนี่ย ไม่ใช่นะ

ขอให้สังเกตว่าขณะทำสมาธิในแต่ละวันนะครับ
ใจของเราสอดคล้องกันกับความรู้สึกเบา โล่ง สะอาด
ด้วยการรักษาศีลหรือเปล่า
ถ้าหากว่าเป็นสิบห้านาที เป็นครึ่งชั่วโมง
ที่มันสอดคล้องกันกับภาวะสะอาด เบา สว่าง
ก็ให้ดูต่อว่าเราเอาความเบา เอาความสว่าง
เราเอาความสะอาดที่ตั้งมั่นแล้วนั้น
มาดูกายใจต่อโดยความเป็นอย่างไร
มีความสามารถที่จะให้กายใจปรากฏต่อสมาธิจิต
ที่มันสะอาด โล่ง สว่าง เบาแบบนั้น
ชัดขึ้นในทิศทางของการเห็นความไม่เที่ยง ไม่ใช่ตัวตนหรือเปล่า
นี่ตัวนี้นะสำคัญมากกว่าตัวกรอบเวลานะครับ
ว่าห้านาที สิบห้านาที ครึ่งชั่วโมง หรือหนึ่งชั่วโมง