ดังตฤณวิสัชชนา ฉบับเปิดกรุ - ฉบับที่ ๔๓๕
ดังตฤณวิสัชนา ฉบับเปิดกรุ ฉบับที่ ๔๓๕
สิงหาคม ๒๔๖๖
ก่อนนั่งสมาธิจำเป็นต้องสวดมนต์ไหม
ถาม (๑) – ดิฉันเป็นคนไม่ชอบสวดมนต์เพราะเวลาสวดแล้วรู้สึกอึดอัด จิตใจไม่สงบ
และมักเกิดความสงสัยขึ้นมาว่าบทสวดนั้นแปลว่าอะไรด้วย
อยากสอบถามว่าก่อนนั่งสมาธิจำเป็นต้องสวดมนต์ไหมคะ
ตอบ (๑) – ลองสวดแบบเต็มปากเต็มคำดู
แล้วก็เปล่งเสียงแบบที่จะทำให้จิตโน้มน้อมไป
ในทางอยากถวายแก้วเสียงนี้เป็นพุทธบูชา
มันจะปรุงแต่งให้จิตเกิดความชุ่มชื่นเบิกบาน
แล้วก็มีความชอบสวดมนต์ขึ้นมาได้
ถ้าสวดมนต์ก่อนแล้วจิตเปิด มันก็จะนั่งสมาธิได้ดีขึ้น
แต่ถ้าไม่ชอบแล้วก็ไม่อยากฝืนจริงๆ ก็ไม่เป็นไร
มันไม่ได้มีอะไรตายตัวหรอก
……………………………………………………………………
ถาม (๒) – ในการกล่าวคำอธิษฐานในสิ่งต่างๆ ที่เราปรารถนา
จำเป็นต้องแสดงออกทางวจีกรรมทุกครั้งหรือไม่ครับ
ตอบ (๒) - คือวจีกรรมเนี่ยนะ อะไรๆ มันก็เป็นวจีกรรมหมดแหละ
ถ้าเราตั้งความปรารถนาหรือว่าเล็งไว้
เจตนาจะให้เกิดผลกับผู้ฟังอย่างไร
การออกเสียงเวลาอธิษฐานก็จริงๆ แล้วถ้าจิตใจมั่นคง
อธิษฐานในจิตมันก็มีค่าเท่ากัน
แต่คนส่วนใหญ่ที่จะอธิษฐานแล้วมันเหมือนกับว่าเรารู้สึกว่าได้อธิษฐานจริงๆ
ก็ต้องมีการออกเสียงเป็นธรรมดา
เพราะว่าจิตใจมันจะมีความตั้งมั่นมากขึ้นเวลาที่เราพูดออกเสียง
……………………………………………………………………
ถาม (๓) – มีช่วงหนึ่งที่จิตของผมเกิดสภาวะวางเฉย
ต่อความคิดความเห็นต่างๆ ที่เกิดขึ้น แล้วเกิดความเบาสบายโล่ง
แบบนี้คือจิตมีอุเบกขาใช่หรือไม่ครับ
ตอบ (๓) - ก็คืออย่าไปตัดสินว่าจิตเรียกว่ามีปีติหรือว่าอุเบกขา
แต่ให้มองว่ากลไกการทำงานของจิต เมื่อมีสติอย่างถูกต้อง
แล้วปลดล็อกความยึดมั่นถือมั่นในความคิดได้
มันทำให้จิตเกิดอิสระ เกิดอิสระจากความคิดขึ้นมาชั่วขณะหนึ่ง
ซึ่งการได้เป็นอิสระนั้น ตามมาด้วยความรู้สึกปีติ
มีความเบา มีความสบาย มีความรู้สึกชุ่มชื่นเป็นธรรมดา
พอเราเห็นกลไกการทำงานของจิตแบบนี้
เราจะไม่ไปมัวแต่ให้นิยามหรือจำกัดความ
ว่ามันเป็นปีติหรือว่าอุเบกขา ตอนที่เราชุ่มชื่นมันก็คือปีติ
แต่ตอนที่เป็นอุเบกขา จริงๆ แล้วมันเป็นสภาวะของใจที่ตั้งเป็นสมาธิ
แล้วก็มีความรู้ความเห็นว่าสภาวะอะไรๆ ในกายใจนี้ไม่เที่ยง ไม่ใช่ตัวตน
แล้วก็รู้สึกเหมือนกับเป็นของว่างของเปล่า
เหมือนกับเราเข้ามาอยู่ในหุ่นยนต์ หรือว่าโพรงไม้ที่มันไม่มีชีวิต
มันไม่ได้เป็นของใคร มันไม่ได้เป็นบุคคล
แล้วตั้งอยู่ในความวางเฉยแบบนั้นเป็นเวลานานๆ
อันนั้นถึงจะเรียกว่าเป็นอุเบกขา
ในแบบที่เอามาใช้ประโยชน์ได้นะครับ
