ดังตฤณวิสัชนา ฉบับเปิดกรุ - ฉบับที่ ๔๒๖
ดังตฤณวิสัชนา ฉบับเปิดกรุ ฉบับที่ ๔๒๖
มีนาคม ๒๔๖๖
ทำอย่างไรจึงจะละความเห็นผิดว่าจิตเป็นเราได้
ถาม – ผมปฏิบัติธรรมนานพอสมควร
จนรู้สึกได้ว่าร่างกาย ลมหายใจ ความคิด ไม่ใช่ตัวเรา
แต่ยังยึดว่าจิตเป็นตัวเราอยู่ ควรทำอย่างไรให้ก้าวหน้าขึ้นครับ
ตอบ - อย่าไปพยายามทำอย่างไรให้ก้าวหน้า
พยายามทำอย่างที่ทำ จนกระทั่งมันเห็นว่าลมหายใจไม่ใช่ตัวเรา
แล้วอะไรที่มันยังใช่อยู่ ตรงที่จิตรู้สึกว่าเป็นตัวเรา
ก็ยอมรับไปตามจริงว่ายังรู้สึกอยู่
การยอมรับตามจริงนั่นแหละ
คือการมีสติเห็นว่าจิตยังยึดมั่นถือมั่นตัวของมันเองว่าเป็นตัวตน
คุณจะค่อยๆ แยกออกตามลำดับ มีพัฒนาการไปเรื่อยๆ
ว่า เออ! บางทีรู้สึกว่ามันความคิดไม่ใช่ตัวเรา
เพราะความคิดมันมีกระแสก่อน
มันมีลักษณะที่คล้ายๆ คลื่นที่ซัดมาเองแล้วก็หายไปเอง
อย่างนี้มันรู้สึกว่าความคิดไม่ใช่เรา
แต่เมื่อไหร่ที่คุณเจาะจงตั้งใจที่จะคิดอ่านอะไรสักอย่าง
ตัวตนมันลุกฮือกลับขึ้นมาใหม่ เท่าเดิมหรือบางทียิ่งกว่าเดิม
มีฐานความรู้สึกว่าเราปฏิบัติธรรมได้ เราก็หนึ่งในตองอูเหมือนกัน อะไรแบบนี้นะ
ทุกความรู้สึกในตัวตนที่เกิดขึ้น ให้เรายอมรับให้หมดว่ามันเกิดขึ้น
แล้วบอกตัวเองว่าที่มันเกิดขึ้น มันเกิดขึ้นจากวิธีคิดแบบไหน
ตอนที่เห็นชัดๆ ว่าเหมือนกับเป็นกระแสไฟฟ้าในหัว
มันโผล่ขึ้นมาเองแล้วหายไปเอง อย่างนี้ง่ายที่จะรู้สึกว่ามันไม่ใช่ตัวเรา
แต่พอเราตั้งใจจงใจจะคิดอะไร จะพูดอะไร จะทำอะไร มันง่ายแบบนั้นไหม
อันนี้มันไม่ได้เกิดขึ้นแค่ไฟฟ้าในสมอง
แต่มันเกิดขึ้นในระดับของความจงใจของจิต มันเกิดขึ้นในระดับจิตวิญญาณ
ตัวนี้แหละความคิดแบบนี้แหละที่ทำให้เกิดตัวเกิดตนขึ้นมา
แล้วพอเห็นไปเรื่อยๆ ว่าบางทีจงใจมาก รู้สึกยึดมาก มีตัวตนมาก
จงใจน้อย มีความรู้สึกยึดน้อย มีตัวตนน้อย
เห็นความต่างไปเรื่อยๆ อย่างนี้
เห็นสังโยชน์ที่มันเกิดขึ้นแต่ละครั้งที่มีการกระทบ
ว่าเหนียวแน่นมาก หรือว่าเบาบางไม่ได้เหนียวแน่นเท่าไหร่
เห็นความต่างไปเรื่อยๆ อย่างที่พระพุทธเจ้าท่านสอนนี่แหละ
ในที่สุดความรู้สึกว่ามีตัวเราอยู่ในจิต มันจะเบาบางลงเรื่อยๆ
อันนี้ห้ามเลยนะ เป็นของต้องห้าม เวลารู้สึกว่าจิตยังเป็นเรา
ห้ามไปคิดว่าทำอย่างไรถึงจะกำจัดความรู้สึกในตัวตนทางจิตออกไป
ตอนที่คุณตั้งโจทย์ว่าทำอย่างไรนั่นแหละ
ตอนที่คุณลงมือทำ ที่จะปลิดความรู้สึกในตัวตนออกจากจิตนั่นแหละ
ตัวจงใจนั้นแหละ ตัวเจตนานั้นแหละ
ที่เป็นต้นเหตุที่แท้จริงของความรู้สึกในตัวตน
เห็นไหม ตัวตนกำจัดด้วยตัวเองไม่ได้
มันต้องอาศัยการเห็นอนัตตาตามลำดับอย่างเป็นไปเอง
ไม่มีการจงใจ ไม่มีการที่เราจะไปกะเกณฑ์
ว่าเราจะเอาอย่างนั้น เราจะเอาอย่างนี้ เราจะไม่ให้มีตัวตนในจิต
ความจงใจแบบนั้นที่เราหลงกลมันแล้ว ติดกับดักแล้วนะครับ