ดังตฤณวิสัชนา ฉบับเปิดกรุ - ฉบับที่ ๔๐๖

 ดังตฤณวิสัชนา ฉบับเปิดกรุ ฉบับที่ ๔๐๖

มิถุนายน ๒๕๖๕

มักเกิดความคิดไม่ดีในขณะที่สวดมนต์และนั่งสมาธิ ควรแก้ไขอย่างไร

ถาม – ดิฉันมักเกิดความคิดที่ไม่ดีในขณะที่กำลังสวดมนต์และนั่งสมาธิ
เป็นเพราะสาเหตุใดและควรแก้ไขอย่างไรคะ

ตอบ - เป็นเรื่องปกติเลยนะ จริงๆ แล้วขอให้มองอย่างนี้
ว่าเราเคยชินดับความคิดไม่ดีอยู่แล้ว แต่เราไม่ค่อยรู้ตัว
ทีนี้พอมามีความนิ่งความว่างเป็นสมาธิ
ความคิดที่มันไม่ดีก็ถูกขับให้มันเด่นขึ้นชัดขึ้น
เหมือนกับตอนแรกเราใส่เสื้อสีเทา
พอมีอะไรมาเปื้อนมันก็อาจมองไม่ค่อยเห็น
ที่มันเป็นฝุ่น ที่มันเป็นละอองดำๆ บ้างอะไรบ้าง
แต่ถ้าเราใส่เสื้อขาว ละอองอะไรมาแตะนิดเดียว
เห็นเลยชัดเจน มันมีความเด่นชัดขึ้นมา ถูกขับให้เด่น

อันนี้เหมือนกัน ตอนสวดมนต์นั่งสมาธิ
มันก็คือจิตแบบเดิมนั่นแหละ ที่ยังมีความเคยชิน
อาจมีความชอบใจที่จะคิดอะไรที่มันไม่ดี คิดอะไรที่มันเป็นอกุศล
แม้จะทำเรื่องที่เป็นกุศลอยู่ก็ตาม
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ถ้าใจเริ่มเป็นกุศลมากๆ
แล้วความเคยชินในการคิดไม่ดี มันยังไม่จบ
มันก็เกิดความแตกต่าง มาเปรียบเทียบกันได้อย่างชัดเลย
ฝั่งหนึ่งคือกุศล คือสภาวะดั้งเดิมของเจตนา
อีกฝั่งคือความคิดที่เป็นอกุศล
ฉะนั้นมองอย่างนี้ก่อนว่าเป็นเรื่องธรรมดา เป็นเรื่องปกติ

แล้วทีนี้ท่าทีของเรา จะอย่างไรต่อ พอเห็นเป็นเรื่องธรรมดาแล้ว
ก็ให้มองแบบยอมรับตามจริงว่าความคิดไม่ดีมันเกิดขึ้น
แล้วถามตัวเองตรงนั้นเลย ว่าความคิดไม่ดีนั้นอยู่กับเราตลอดหรือเปล่า
หรือว่าถ้าเราเป็นฝ่ายมองนะ ด้วยอาการยอมรับ
ความคิดไม่ดีนั้นจะอยู่ในหัวเราได้นานแค่ไหน
ตรงที่เรารู้สึกว่ามันอยู่ได้ไม่นาน อยู่ได้แป๊บเดียว แล้วเห็นบ่อยๆ
นั่นแหละที่จะเกิดปัญญาแบบพุทธขึ้นมา

ปัญญาแบบพุทธหน้าตาเป็นอย่างไร
พอเกิดความรู้สึกไม่ดีขึ้นมาระหว่างสวดมนต์
“ไม่แคร์” ตัวนี้ คำนี้ คีย์เวิร์ดเลยนะ ไม่แคร์ แค่รับรู้ ไม่แคร์
จากนั้นพอมันปรากฏอยู่ในหัว จะนานแค่ไหน ด้วยความไม่แคร์นั้น
ในที่สุดสวดมนต์ไป มันจะเหมือนเลือนไป หายไป
พอมันหายไป ไม่ต้องไปดีใจ เราก็รักษาความไม่แคร์ต่อไป
พอไม่แคร์ว่ามันจะมาเมื่อไหร่ ว่ามันจะไปเมื่อไหร่
บ่อยๆ เข้า ในที่สุดมันจะห่างหาย
ไม่มารบกวนจิตใจให้เกิดความวอกแวก
แต่ถ้ามันจะกลับมาอีก เราก็ไม่แคร์มันอีก

ความไม่แคร์คืออาวุธสำคัญที่เราจะได้เห็นมันไม่เที่ยง
อะไรก็แล้วแต่ที่มันไม่ดีแล้วเข้ามาในตัวเรา เข้ามาในชีวิตเรา
เราเห็นมันไม่เที่ยง เราจะไม่ยึดว่ามันเป็นของเรา
เราจะไม่ยึดว่ามันเป็นตัวเรา
เราจะไม่ยึดว่านี่มันเป็นความรับผิดชอบของเรา
มันมาเอง แล้วในที่สุดถึงเวลามันก็ไปเอง ไม่เกี่ยวอะไรกับเรา
ตัวนี้แหละที่มันจะเป็นทางออก
ที่สวดมนต์แล้วเรากลุ้มใจเกี่ยวกับความคิดไม่ดีนะ