ดังตฤณวิสัชนา ฉบับเปิดกรุ - ฉบับที่ ๒๗๔

การเจริญสติจะช่วยบรรเทาอาการกลัวที่แคบได้ไหม

ถาม – ถ้าเราเป็นโฟเบีย (Phobia) ประเภทกลัวเข็ม กลัวที่แคบ หรือว่ากลัวอะไรแปลกๆ
การเจริญสติและการทำสมาธิ จะสามารถจะบรรเทาอาการดังกล่าวได้ไหมครับ

ตอบ – ความกลัวที่แคบหรือว่ากลัวอะไรแปลกๆ นะครับ
คือลักษณะการปรุงแต่งของจิตอย่างหนึ่ง
ที่เมื่อเกิดภาวะหรือว่าประสบกับผัสสะแบบหนึ่งๆ แล้วเนี่ย
มันจะเกิดการปรุงแต่งให้จิตมีอาการหดตัวอย่างรุนแรง
จิตที่กลัวเนี่ยก็คือจิตที่หดตัวอย่างรุนแรงนั่นเอง
หรือถูกความมืด ความเป็นอกุศลธรรมเนี่ยเข้ามาครอบงำ
จนกระทั่งจิตหด จิตมีอาการที่เหมือนกับลูกหนูที่ถูกบีบ

ถ้าเรามองว่าการปรุงแต่งใดๆ ที่ทำให้จิตถูกบีบได้
เป็นธรรมฝ่ายมืด เป็นอกุศลธรรม
แล้วเรามองว่าจะแก้เนี่ยก็ต้องแก้ด้วยธรรมฝ่ายขาว ธรรมฝ่ายสว่าง
หรือว่าธรรมอันเป็นกุศลธรรมนะครับ
ธรรมอันเป็นกุศลธรรม มีอะไรได้บ้าง
ถ้าการเจริญสติ ถ้าการทำสมาธิของเรา มันเปิดจิตเปิดใจให้มีความกว้าง
มันเปิดจิตเปิดใจให้มีความสว่างอย่างใหญ่ได้
ทุกอาการกลัวมันจะหายไป
สำคัญก็คือกำลังของสมาธิหรือว่ากำลังของสติเนี่ย มันต้องเกิดขึ้นอยู่เป็นประจำ
ไม่ใช่กะเอาไปใช้แค่ในเรื่องการแก้ความกลัวอย่างเดียว
แต่มันต้องเกิดขึ้นในทุกกรณี

พระพุทธเจ้าเคยตรัสไว้ ถ้าเกิดความกลัวในที่ใด ให้อยู่ในที่นั้นไป
จนกว่าจะเห็นความกลัวไม่เที่ยง แสดงความไม่เที่ยง หายไปให้ดู
คือพูดง่ายๆ ว่าเราไม่ได้ดูภาวะที่บีบให้เรากลัวนะ
ไม่ได้ดูภาวะความแคบ ไม่ได้ดูว่า เออ มันกำลังมีความมืด
อย่างเรากลัวเข็ม กลัวอะไรต่างๆ เนี่ย
เราไม่ได้ไปดูที่เข็ม เราไม่ได้ไปดูที่ความมืดหรือความแคบ
แต่ดูที่จิต ว่ามันกำลังมีอาการหดแคบอยู่ มีอาการหดตัวอยู่
ดูไปจนกว่ามันจะแสดงอาการเหมือนกับค่อยๆ คลายออกมาจากความหดแคบ
มีความเปิดกว้างขึ้น ตรงนี้ก็ช่วยได้ระดับหนึ่ง

แต่ถ้าหากว่าจะให้ช่วยจริงๆ นะครับ มันต้องมีสมาธิหนุน
มันต้องมีกำลังที่จะทำให้จิตเปิดกว้างในระดับที่คงเส้นคงวาพอสมควร
เพื่อที่ว่าเมื่อเกิดภาวะหดแคบขึ้นมา
มันจะได้เห็นไว มันจะได้เห็นว่า เออ เนี่ย เป็นภาวะหดแคบชั่วคราว
เป็นภาวะที่มันมีอาการหดตัวเดี๋ยวเดียว แล้วคลายออก
ไม่อย่างนั้นเนี่ยมันจะดูยากนิดหนึ่ง จะเจริญสติยากนิดหนึ่ง

สรุปโดยใจความสำคัญก็คือว่า
ต้องหัดทำสมาธิจนกระทั่งจิตมีความเปิดกว้าง มีความสว่างพอสมควร
ลองเข้าไปฟังวิธีทำสมาธิใน http://soundcloud.com/dungtrin
มันมีวิธีทำสมาธิอยู่ ผมพูดไกด์ไว้นะครับ แล้วก็ทำตามไปด้วยตามนั้นเลย