ดังตฤณวิสัชนา ฉบับเปิดกรุ - ฉบับที่ ๘๑

ถาม : ความง่วงเป็นเวทนาหรือเปล่าครับ
ผู้ถามเคยล๊อกอาการง่วงได้ประมาณ ๒-๓ ครั้ง
จึงสงสัยว่านี้คือเวทนาหรือไม่เนื่องจากมีอาการเป็นไปตามไตรลักษณ์ครับ ?

ความง่วงเป็นนิวรณ์ครับ
เป็นอุปสรรคขัดขวางความก้าวหน้าในการภาวนา
ปิดบังไม่ให้เห็นความจริง คือไม่เห็นปัจจุบันของกายเป็นไตรลักษณ์
ไม่เห็นปัจจุบันของใจเป็นไตรลักษณ์

ตัวความง่วงเองอาจหายไปเมื่อมีสติเข้ามาแทนที่
คือมีอาการรู้ มีอาการเท่าทันสภาพกด สภาพหนัก หรือสภาพหม่นของความง่วงนั้นเอง
ว่าสักแต่เป็นสภาวธรรม มีความไม่เที่ยงเหมือนกันกับสภาวะอื่นๆ
เมื่อสติเข้ามาแทนที่ความง่วง สิ่งที่เหลือคือความตื่น

ส่วนเวทนานั้น เว้นแต่พระอรหันต์เข้านิโรธสมาบัติ
จะเกิดขึ้นกับทุกสภาพจิตอยู่แล้ว
โดยทั่วไปเมื่อเกิดสภาพกดหน่วงบีบคั้นของความง่วง
เวทนาจะเป็นทุกข์เมื่อใจฝืนต้านความง่วงอยู่ เราสามารถกำหนดรู้ความง่วงผ่านทุกขเวทนาก็ได้
เวทนาจะเป็นสุขเมื่อใจไหลตามความง่วงอยู่ เราสามารถกำหนดรู้ความง่วงผ่านสุขเวทนาก็ได้

การล็อกอาการง่วงนั้นไม่น่าจะเป็นไปได้ครับ
เพราะเท่ากับเราใช้ความง่วงเป็นอารมณ์ทางสมถะ
แต่การ "รู้ทันสภาพง่วง" แง่ใดแง่หนึ่ง เห็นมันสักแต่เป็นสภาพธรรม
ที่จะแสดงความไม่เที่ยงในทันทีที่ถูกรู้ อันนั้นจะเป็นอารมณ์ทางวิปัสสนา
สำคัญคือจิตต้องประกอบด้วยสติปัญญาเห็นชัดตามจริง
ว่าสิ่งใดถูกรู้ สิ่งนั้นไม่ใช่จิต
สิ่งใดเกิดขึ้นด้วยเหตุ สิ่งนั้นย่อมดับสลายลงเป็นธรรมดา